Bảo hiểm công nhân xây dựng

Ngành xây dựng được biết đến là một trong những ngành tiềm ẩn nhiều rủi ro về tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp nhất. Để bảo vệ an toàn cho người lao động – nguồn lực quý giá nhất trên mỗi công trường, việc trang bị đầy đủ bảo hiểm công nhân xây dựng là vô cùng cần thiết và là yêu cầu bắt buộc của pháp luật. Bài viết này sẽ cung cấp cho nhà thầu, người sử dụng lao động và người lao động những thông tin cần thiết về loại hình bảo hiểm quan trọng này.

Giới Thiệu Chung Về Bảo Hiểm Công Nhân Xây Dựng

Bảo hiểm Công Nhân Xây Dựng Là Gì?

Bảo hiểm công nhân xây dựng là loại hình bảo hiểm bồi thường/trợ cấp cho người lao động làm việc trên công trường xây dựng khi họ gặp phải tai nạn lao động hoặc mắc bệnh nghề nghiệp phát sinh trong quá trình làm việc. 

Mục đích chính của loại bảo hiểm này là đảm bảo người lao động và gia đình họ nhận được sự hỗ trợ tài chính kịp thời để khắc phục hậu quả, ổn định cuộc sống khi không may rủi ro xảy ra. 

Tầm Quan Trọng Và Sự Cần Thiết

Môi trường làm việc trên công trường xây dựng luôn đối mặt với nhiều yếu tố nguy hiểm: làm việc trên cao, sử dụng máy móc thiết bị nặng, tiếp xúc với vật liệu độc hại, điều kiện thời tiết khắc nghiệt… Những yếu tố này tiềm ẩn nguy cơ cao dẫn đến tai nạn lao động nghiêm trọng hoặc mắc các bệnh liên quan đến nghề nghiệp.

Bảo hiểm công nhân xây dựng mang lại tầm quan trọng lớn:

• Đối với người lao động: Là nguồn hỗ trợ tài chính thiết yếu khi không may bị tai nạn hoặc bệnh nghề nghiệp, giúp chi trả chi phí y tế, bù đắp thu nhập bị mất, và bồi thường thiệt hại về sức khỏe, tính mạng.
• Đối với nhà thầu/người sử dụng lao động: Giúp chuyển giao gánh nặng tài chính khổng lồ có thể phát sinh từ trách nhiệm bồi thường khi người lao động gặp rủi ro, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật, và thể hiện trách nhiệm xã hội đối với người lao động.

Phân Biệt Với Bảo Hiểm Xã Hội (BHXH) Tai Nạn Lao Động – Bệnh Nghề Nghiệp Thông Thường

Nhiều người nhầm lẫn bảo hiểm công nhân xây dựng với bảo hiểm tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN) thuộc Bảo hiểm xã hội bắt buộc. Tuy nhiên, đây là hai loại hình khác nhau:

• BHXH TNLĐ-BNN: Là chế độ thuộc BHXH bắt buộc do người sử dụng lao động đóng cho cơ quan BHXH. Áp dụng cho tất cả các ngành nghề (trừ một số trường hợp). Mức đóng và quyền lợi dựa trên tỷ lệ đóng trên quỹ tiền lương.
• Bảo hiểm bắt buộc đối với người lao động thi công trên công trường: Là loại hình bảo hiểm bắt buộc riêng theo Nghị định 67/2023/NĐ-CP, do nhà thầu thi công xây dựng mua của công ty bảo hiểm phi nhân thọ. Áp dụng cho người lao động làm việc trực tiếp trên công trường xây dựng. Phí bảo hiểm tính theo số người và loại nghề nghiệp, áp dụng tỷ lệ trên mức trách nhiệm 100 triệu đồng/người. 

Bảo Hiểm Bắt Buộc Đối Với Người Lao Động Thi Công Trên Công Trường Theo Nghị Định 67/2023/NĐ-CP

Cơ Sở Pháp Lý Hiện Hành

Loại bảo hiểm này được quy định cụ thể tại:

• Nghị định số 67/2023/NĐ-CP ngày 06/9/2023 của Chính phủ (Chương IV, Mục 3).
• Luật An toàn, vệ sinh lao động năm 2015.
• Bộ luật Lao động năm 2019. Đây là những văn bản pháp luật quan trọng nhất quy định về việc đảm bảo an toàn và quyền lợi cho người lao động, bao gồm cả yêu cầu về bảo hiểm.

Đối Tượng Nào Bắt Buộc Tham Gia?

Đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm này là người lao động thi công trên công trường. Trách nhiệm mua loại bảo hiểm bắt buộc này thuộc về nhà thầu thi công xây dựng. 

Mục Đích Và Ý Nghĩa Của Quy Định Bắt Buộc

Quy định bắt buộc này nhằm:

• Đảm bảo mọi người lao động làm việc trên công trường đều được bảo vệ tài chính khi gặp rủi ro.
• Nâng cao trách nhiệm của nhà thầu trong việc quản lý an toàn lao động.
• Tạo lưới an sinh cho người lao động trong môi trường làm việc có rủi ro cao.
• Tuân thủ pháp luật về an toàn lao động và xây dựng.

Phạm Vi Bảo Hiểm & Các Rủi Ro Được Chi Trả

Các Rủi Ro Chính Được Bảo Hiểm

Bảo hiểm bắt buộc đối với người lao động thi công trên công trường chi trả cho những thiệt hại về thân thể, sức khỏe hoặc tính mạng của người lao động phát sinh do:

• Tai nạn lao động: Tai nạn gây thương tật, tử vong xảy ra trong quá trình thực hiện công việc liên quan đến hợp đồng lao động, kể cả trong thời gian đi lại từ nơi ở đến nơi làm việc và ngược lại theo tuyến đường và thời gian hợp lý. (ROOT ATTRIBUTE: Bảo hiểm tai nạn lao động).
• Bệnh nghề nghiệp: Bệnh phát sinh do điều kiện lao động có hại của nghề nghiệp gây ra, thuộc danh mục bệnh nghề nghiệp do Bộ Y tế quy định. 

Định Nghĩa Tai Nạn Lao Động Và Bệnh Nghề Nghiệp Theo Quy Định Pháp Luật

Trong bối cảnh xây dựng, tai nạn lao động thường là các sự cố như ngã từ trên cao, vật liệu rơi trúng người, bị điện giật, tai nạn liên quan đến máy móc thiết bị, sập giàn giáo… 

Bệnh nghề nghiệp có thể bao gồm các bệnh về hô hấp do bụi, bệnh về xương khớp do làm việc nặng nhọc sai tư thế lâu dài… Việc xác định có phải là tai nạn lao động hay bệnh nghề nghiệp được thực hiện theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động.

Các Trường Hợp Thường Bị Loại Trừ Bồi Thường

Tương tự các loại bảo hiểm khác, bảo hiểm này cũng có các trường hợp loại trừ, ví dụ:

• Thiệt hại do hành động cố ý của chính người lao động gây ra.
• Người lao động sử dụng chất ma túy, chất gây nghiện hoặc các chất bị cấm khác theo quy định pháp luật.
• Tai nạn xảy ra do vi phạm nghiêm trọng các quy định về an toàn lao động mà đã được nhắc nhở, xử lý (tùy mức độ và quy định cụ thể của hợp đồng bảo hiểm và pháp luật).

Quyền Lợi Khi Tham Gia Bảo Hiểm Công Nhân Xây Dựng

Khi không may xảy ra tai nạn lao động hoặc người lao động mắc bệnh nghề nghiệp thuộc phạm vi bảo hiểm, người lao động sẽ nhận được các quyền lợi:

Các Khoản Chi Trả Y Tế

Công ty bảo hiểm sẽ chi trả các chi phí y tế cần thiết và hợp lý cho việc cấp cứu, điều trị thương tật do tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp gây ra (bao gồm cả chi phí khám, chữa bệnh, phục hồi chức năng theo chỉ định y tế).

Trợ Cấp/Bồi Thường Thiệt Hại Về Sức Khỏe, Tính Mạng

Đây là quyền lợi quan trọng nhất. Người lao động bị thương tật hoặc tử vong sẽ nhận được khoản tiền trợ cấp hoặc bồi thường. Mức bồi thường cụ thể đối với thương tật được xác định dựa trên tỷ lệ suy giảm khả năng lao động của người lao động theo quy định tại Bảng tỷ lệ trả tiền bồi thường thiệt hại về sức khỏe, tính mạng ban hành kèm theo Nghị định 67/2023/NĐ-CP (Phụ lục VII). 

Trường hợp tử vong hoặc suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên có mức bồi thường tối đa là 100.000.000 VNĐ/người/vụ theo quy định.

Hỗ Trợ Các Chi Phí Liên Quan Khác

Tùy theo quy định hợp đồng, bảo hiểm có thể chi trả thêm các chi phí liên quan như:

• Chi phí cứu hộ, đưa nạn nhân đi cấp cứu. 
• Chi phí mai táng cho người lao động tử vong (theo mức hỗ trợ quy định). 

Cách Tính Phí Bảo Hiểm Công Nhân Xây Dựng

Cơ Sở Tính Phí

Theo Điều 51 và Phụ lục V Nghị định 67/2023/NĐ-CP, phí bảo hiểm công nhân xây dựng bắt buộc được tính dựa trên:

• Số lượng người lao động tham gia bảo hiểm.
• Mức độ rủi ro của nghề nghiệp của người lao động (được phân loại thành Loại 1, 2, 3, 4 tại Phụ lục V).
• Mức trách nhiệm bảo hiểm tối thiểu 100.000.000 VNĐ/người/vụ được quy định trong Nghị định.

Phí bảo hiểm không được tính trực tiếp dựa trên mức lương của người lao động làm cơ sở tính phí chính theo quy định tại Phụ lục V Nghị định 67/2023/NĐ-CP.

Tỷ Lệ Phí Bảo Hiểm Bắt Buộc

Tỷ lệ phí bảo hiểm bắt buộc đối với người lao động thi công trên công trường được quy định cụ thể tại Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định 67/2023/NĐ-CP. Phụ lục này áp dụng tỷ lệ phần trăm (%) trên mức trách nhiệm bảo hiểm 100 triệu đồng/người/năm, khác nhau cho từng loại nghề (Loại 1, 2, 3, 4). 

Ví Dụ Minh Họa Cách Tính Phí

Ví dụ: Một nhà thầu có 50 công nhân làm việc trực tiếp trên công trường (thuộc Loại 3), thời gian thi công 12 tháng (1 năm). Giả sử tỷ lệ phí cho nghề Loại 3 theo Phụ lục V NĐ 67/2023/NĐ-CP là 1.0% trên mức trách nhiệm 100 triệu đồng/người/năm.

• Phí bảo hiểm cho một người trong một năm = Tỷ lệ phí x Mức trách nhiệm 100 triệu VNĐ
  Phí/người/năm = 1.0% x 100.000.000 VNĐ = 1.000.000 VNĐ.
• Tổng phí bảo hiểm cho 50 công nhân trong 12 tháng (1 năm) = Phí/người/năm x Số lượng công nhân
  Tổng phí = 1.000.000 VNĐ/người/năm x 50 người = 50.000.000 VNĐ.

Nếu thời gian thi công là 18 tháng (1.5 năm), tổng phí có thể được tính tương ứng với thời gian (ví dụ: 1.5 x 50.000.000 = 75.000.000 VNĐ), hoặc theo quy định cụ thể về cách tính phí cho thời hạn khác 1 năm tại Phụ lục V.

Thủ Tục Bồi Thường Khi Xảy Ra Tai Nạn/Bệnh Nghề Nghiệp

Quy trình bồi thường cần được thực hiện nhanh chóng để hỗ trợ người lao động.

Các Bước Thực Hiện Ngay Khi Sự Cố Xảy Ra

1. Cấp cứu nạn nhân: Ưu tiên hàng đầu là sơ cứu và đưa người bị nạn đi cấp cứu tại cơ sở y tế gần nhất.
2. Thông báo cho nhà thầu/người quản lý trực tiếp: Người lao động hoặc đồng nghiệp cần thông báo ngay về vụ tai nạn.
3. Thông báo cho công ty bảo hiểm: Nhà thầu cần thông báo ngay cho công ty bảo hiểm theo đường dây nóng, sau đó xác nhận bằng văn bản trong thời gian quy định (ví dụ: 5 ngày làm việc theo NĐ 67/2023/NĐ-CP).
4. Lập biên bản: Nhà thầu phối hợp với người lao động (hoặc đại diện), công đoàn (nếu có) và các bên liên quan để lập biên bản về vụ tai nạn lao động theo quy định của pháp luật lao động.
5. Thông báo cho cơ quan chức năng: Thông báo cho cơ quan quản lý nhà nước về lao động và công an (nếu có người chết, bị thương nặng, hoặc liên quan đến yếu tố hình sự).

Hồ Sơ Yêu Cầu Bồi Thường Cần Chuẩn Bị

Nhà thầu có trách nhiệm phối hợp thu thập hồ sơ bồi thường, thường bao gồm:

• Văn bản yêu cầu bồi thường bảo hiểm.
• Hợp đồng bảo hiểm, Giấy chứng nhận bảo hiểm.
• Biên bản tai nạn lao động.
• Hồ sơ y tế của người bị nạn (giấy ra viện, kết quả giám định thương tật…).
• Giấy tờ tùy thân của người bị nạn.
• Hợp đồng lao động hoặc quyết định tuyển dụng.
• Giấy tờ liên quan của cơ quan chức năng (nếu có).
• Các giấy tờ khác theo yêu cầu của công ty bảo hiểm.

Quy Trình Giải Quyết Bồi Thường Từ Công Ty Bảo Hiểm

1. Tiếp nhận thông báo và hồ sơ: Công ty bảo hiểm tiếp nhận thông tin và hướng dẫn.
2. Xác minh và giám định: Công ty bảo hiểm tiến hành xác minh thông tin, giám định thương tật/mức độ suy giảm khả năng lao động (phối hợp với cơ quan y tế, giám định y khoa).
3. Thẩm định hồ sơ: Kiểm tra tính hợp lệ và đầy đủ của hồ sơ theo quy định và hợp đồng.
4. Ra quyết định và chi trả bồi thường: Thông báo quyết định bồi thường (mức bồi thường, từ chối bồi thường) và thực hiện chi trả cho người lao động hoặc người thân của họ. 

Thời hạn thanh toán bồi thường bảo hiểm bắt buộc theo Nghị định 67/2023/NĐ-CP là 15 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trường hợp cần xác minh thêm, thời hạn không quá 30 ngày làm việc. 

Trách Nhiệm Của Nhà Thầu/Người Sử Dụng Lao Động

Trách Nhiệm Mua Bảo Hiểm Bắt Buộc

Nhà thầu thi công xây dựng có nghĩa vụ pháp lý bắt buộc phải mua bảo hiểm này cho tất cả người lao động làm việc trực tiếp trên công trường theo đúng thời gian thực tế làm việc của họ. Việc không mua hoặc mua không đầy đủ có thể bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Trách Nhiệm Đảm Bảo An Toàn Lao Động Trên Công Trường

Bên cạnh việc mua bảo hiểm, nhà thầu có trách nhiệm hàng đầu trong việc đảm bảo môi trường làm việc an toàn, cung cấp đầy đủ trang thiết bị bảo hộ, huấn luyện an toàn lao động cho người lao động theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động.

Trách Nhiệm Phối Hợp Giải Quyết Quyền Lợi Cho Người Lao Động

Khi xảy ra sự cố, nhà thầu có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với người lao động, gia đình họ, cơ quan chức năng và công ty bảo hiểm để hoàn thiện hồ sơ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết quyền lợi bảo hiểm một cách nhanh chóng và chính xác.

Những Lưu Ý Quan Trọng Đối Với Người Lao Động

Nắm Rõ Quyền Lợi Được Bảo Hiểm

Hãy hỏi nhà thầu hoặc người quản lý về hợp đồng bảo hiểm tai nạn lao động để biết mình đã được mua bảo hiểm hay chưa và phạm vi bảo vệ như thế nào.

Cần Làm Gì Khi Không May Xảy Ra Tai Nạn Lao Động

Ngay lập tức thông báo cho người quản lý trực tiếp và/hoặc người sử dụng lao động. Cung cấp thông tin chi tiết về vụ tai nạn để họ tiến hành các thủ tục cần thiết. Hợp tác trong quá trình điều tra và thu thập hồ sơ y tế.

Tìm Hiểu Thông Tin Từ Nhà Thầu Và Công Ty Bảo Hiểm

Đừng ngần ngại hỏi nhà thầu về các thủ tục liên quan đến bảo hiểm hoặc liên hệ trực tiếp với công ty bảo hiểm (nếu có thông tin) để được giải đáp về quyền lợi và quy trình bồi thường.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Bảo Hiểm Công Nhân Xây Dựng

Bảo hiểm này có giống với Bảo hiểm Xã hội (BHXH) không?

Không. Đây là loại bảo hiểm bắt buộc riêng theo Nghị định 67/2023/NĐ-CP, do nhà thầu mua từ công ty bảo hiểm phi nhân thọ. Nó khác với chế độ TNLĐ-BNN thuộc BHXH bắt buộc (do người sử dụng lao động đóng cho cơ quan BHXH). Cả hai loại này đều nhằm bảo vệ người lao động nhưng có cơ sở pháp lý và cách vận hành khác nhau.

Nếu nhà thầu không mua bảo hiểm này thì sao?

Nhà thầu thi công xây dựng thuộc đối tượng bắt buộc mua bảo hiểm này nếu không tham gia có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật. Quan trọng hơn, khi xảy ra tai nạn lao động cho người lao động mà không có bảo hiểm này, nhà thầu sẽ phải tự chịu toàn bộ trách nhiệm và chi phí bồi thường theo quy định của Bộ luật Lao động và Luật An toàn, vệ sinh lao động, có thể gây gánh nặng tài chính rất lớn.

Bảo hiểm có chi trả cho tai nạn xảy ra trên đường đi làm/về nhà không?

Có. Phạm vi bảo hiểm bao gồm tai nạn xảy ra trên công trường và tai nạn xảy ra trên tuyến đường đi lại từ nơi ở đến nơi làm việc và ngược lại theo thời gian và tuyến đường hợp lý. Đây được coi là tai nạn lao động theo quy định của pháp luật lao động. (Phạm vi bảo hiểm mở rộng ra ngoài công trường trực tiếp).

Mức bồi thường được tính cụ thể thế nào khi bị thương tật?

Mức bồi thường cho thương tật do tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp được xác định dựa trên mức độ suy giảm khả năng lao động của người lao động. Tỷ lệ suy giảm này được đánh giá bởi Hội đồng giám định y khoa và áp dụng vào Bảng tỷ lệ trả tiền bồi thường thiệt hại về sức khỏe, tính mạng ban hành kèm theo Nghị định 67/2023/NĐ-CP (Phụ lục VII). Công ty bảo hiểm sẽ nhân tỷ lệ tổn thương với mức trách nhiệm bảo hiểm để ra số tiền bồi thường cụ thể, không vượt quá mức trách nhiệm tối thiểu 100.000.000 VNĐ/người/vụ. 

Kết Luận

Tóm Lược Tầm Quan Trọng Của Bảo Hiểm Công Nhân Xây Dựng

Bảo hiểm bắt buộc đối với người lao động thi công trên công trường là một chính sách nhân văn và là yêu cầu pháp lý thiết yếu nhằm đảm bảo sự an toàn và quyền lợi cho người lao động trong môi trường làm việc tiềm ẩn nhiều rủi ro. Việc tuân thủ quy định này không chỉ giúp nhà thầu tránh các chế tài xử phạt mà còn thể hiện trách nhiệm và sự quan tâm đến đội ngũ lao động của mình.

Nhà thầu thi công xây dựng hãy thực hiện đúng nghĩa vụ mua bảo hiểm bắt buộc này cho người lao động. Người lao động hãy tìm hiểu kỹ về quyền lợi của mình để tự bảo vệ bản thân.

Liên hệ ngay với các chuyên gia bảo hiểm của chúng tôi để được tư vấn chi tiết về bảo hiểm bắt buộc cho người lao động trên công trường, đảm bảo tuân thủ pháp luật và mang lại sự an tâm cho mọi công trình!