Khi tìm hiểu và lựa chọn các sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ (PNT) như bảo hiểm ô tô, bảo hiểm tài sản hay bảo hiểm sức khỏe, bạn chắc hẳn sẽ gặp phải thuật ngữ “mức khấu trừ”. Đây là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến cả phí bảo hiểm bạn đóng và số tiền bạn được bồi thường khi có sự cố.
Vậy, mức khấu trừ bảo hiểm phi nhân thọ là gì? Tại sao nó lại tồn tại và làm thế nào để chọn được mức khấu trừ phù hợp nhất? Bài viết này sẽ giúp bạn “hiểu đúng” để “tiết kiệm phí” và tối ưu quyền lợi bảo vệ của mình.
Mức khấu trừ trong bảo hiểm phi nhân thọ: Khái niệm cốt lõi bạn cần biết
Định nghĩa “mức khấu trừ” dành riêng cho bảo hiểm phi nhân thọ
Trong bảo hiểm phi nhân thọ, mức khấu trừ (tiếng Anh là “deductible”) là số tiền mà bạn (người được bảo hiểm) cần tự mình chi trả cho mỗi vụ tổn thất trước khi công ty bảo hiểm bắt đầu thanh toán phần còn lại của chi phí thuộc phạm vi bảo hiểm.
Nói một cách đơn giản, nếu hợp đồng bảo hiểm của bạn có mức khấu trừ là 2 triệu đồng và bạn gặp một sự cố gây thiệt hại 10 triệu đồng (thuộc phạm vi bảo hiểm), bạn sẽ tự trả 2 triệu đồng, và công ty bảo hiểm sẽ chi trả 8 triệu đồng còn lại.
Nếu thiệt hại chỉ là 1.5 triệu đồng (thấp hơn mức khấu trừ), bạn sẽ tự chi trả toàn bộ và không yêu cầu bồi thường từ công ty bảo hiểm.
Vì sao bảo hiểm phi nhân thọ thường có mức khấu trừ?
Sự tồn tại của mức khấu trừ không phải là ngẫu nhiên. Nó đóng vai trò quan trọng vì nhiều lý do:
- Chia sẻ rủi ro: Mức khấu trừ thể hiện sự chia sẻ trách nhiệm tài chính giữa bạn và công ty bảo hiểm. Điều này khuyến khích người được bảo hiểm cẩn trọng hơn trong việc bảo vệ tài sản của mình.
- Giảm thiểu các yêu cầu bồi thường nhỏ lẻ: Việc xử lý các yêu cầu bồi thường nhỏ có thể tốn kém chi phí hành chính cho công ty bảo hiểm. Mức khấu trừ giúp loại bỏ những yêu cầu này, từ đó giúp công ty bảo hiểm tập trung vào những tổn thất lớn và nghiêm trọng hơn.
- Giúp phí bảo hiểm cạnh tranh hơn: Khi bạn chấp nhận một mức khấu trừ cao hơn, bạn đang giảm bớt gánh nặng tiềm ẩn cho công ty bảo hiểm. Đổi lại, công ty bảo hiểm có thể cung cấp cho bạn một mức phí bảo hiểm thấp hơn.
Mức khấu trừ hoạt động như thế nào qua ví dụ cụ thể :
Ví dụ 1: Bảo hiểm vật chất xe ô tô
Anh An mua bảo hiểm vật chất cho xe ô tô của mình với mức khấu trừ là 1.000.000 VNĐ/vụ.
- Trường hợp 1: Xe anh An bị va quẹt nhẹ, chi phí sửa chữa là 800.000 VNĐ. Vì chi phí này thấp hơn mức khấu trừ, anh An sẽ tự thanh toán.
- Trường hợp 2: Xe anh An bị tai nạn, chi phí sửa chữa thuộc phạm vi bảo hiểm là 15.000.000 VNĐ. Anh An sẽ tự trả 1.000.000 VNĐ, công ty bảo hiểm sẽ bồi thường 14.000.000 VNĐ.
Ví dụ 2: Bảo hiểm nhà tư nhân
Chị Bình mua bảo hiểm cháy nổ cho căn nhà của mình với mức khấu trừ 5.000.000 VNĐ/vụ.
- Trường hợp 1: Sự cố chập điện nhỏ gây thiệt hại 3.000.000 VNĐ. Chị Bình tự chi trả.
- Trường hợp 2: Xảy ra cháy gây thiệt hại 100.000.000 VNĐ thuộc phạm vi bảo hiểm. Chị Bình tự trả 5.000.000 VNĐ, công ty bảo hiểm bồi thường 95.000.000 VNĐ.
Các loại mức khấu trừ phổ biến trong hợp đồng bảo hiểm phi nhân thọ
Không phải tất cả các mức khấu trừ đều giống nhau. Dưới đây là một số loại phổ biến bạn có thể gặp:
Mức khấu trừ cố định (Fixed Deductible)
Đây là loại phổ biến nhất, được quy định bằng một số tiền cụ thể cho mỗi vụ tổn thất (ví dụ: 1 triệu, 2 triệu, 5 triệu đồng).
Mức khấu trừ theo tỷ lệ phần trăm (Percentage Deductible)
Loại này thường được áp dụng cho các tài sản có giá trị lớn hoặc trong một số sản phẩm bảo hiểm đặc thù. Mức khấu trừ sẽ được tính bằng một tỷ lệ phần trăm (%) của giá trị tài sản được bảo hiểm hoặc của tổng giá trị tổn thất.
Ví dụ : 2% giá trị xe đối với xe sang, hoặc 5% giá trị lô hàng trong bảo hiểm hàng hóa.
Mức khấu trừ có điều kiện (Conditional Deductible)
Một số hợp đồng có thể quy định các mức khấu trừ khác nhau tùy theo nguyên nhân hoặc loại tổn thất cụ thể.
Ví dụ : Trong bảo hiểm ô tô, mức khấu trừ cho rủi ro thủy kích (xe bị ngập nước) hoặc mất cắp bộ phận có thể cao hơn so với mức khấu trừ cho va chạm thông thường. Đây là một thuộc tính hiếm và cần được người mua bảo hiểm lưu ý kỹ trong hợp đồng.
Tùy chọn miễn mức khấu trừ (Deductible Waiver/Buy-back) – Có nên lựa chọn?
Một số công ty bảo hiểm phi nhân thọ, đặc biệt trong lĩnh vực bảo hiểm ô tô hoặc du lịch, cung cấp thêm lựa chọn cho khách hàng đóng một khoản phụ phí để được miễn áp dụng mức khấu trừ khi có tổn thất xảy ra (hay còn gọi là “mua thêm điều khoản miễn khấu trừ”).
- Ưu điểm: Bạn sẽ không phải tự bỏ tiền túi khi có sự cố nhỏ.
- Nhược điểm: Phí bảo hiểm sẽ cao hơn. Việc lựa chọn có nên mua thêm điều khoản này hay không phụ thuộc vào khả năng tài chính và mức độ chấp nhận rủi ro của bạn.
Mức khấu trừ theo từng loại hình bảo hiểm phi nhân thọ cụ thể
Mức khấu trừ được áp dụng khác nhau tùy theo từng sản phẩm bảo hiểm:
Bảo hiểm Xe cơ giới (Ô tô, Xe máy)
- Mức khấu trừ trong bảo hiểm vật chất xe ô tô (thân vỏ): Đây là nơi mức khấu trừ được áp dụng phổ biến nhất. Các mức thường gặp dao động từ 500.000 VNĐ, 1.000.000 VNĐ, 2.000.000 VNĐ, hoặc cao hơn cho mỗi vụ tổn thất. Việc lựa chọn mức khấu trừ ảnh hưởng lớn đến phí bảo hiểm.
- Mức khấu trừ cho các rủi ro đặc biệt: Như đã đề cập, tổn thất do mất cắp bộ phận (gương, logo…) hoặc thủy kích có thể áp dụng mức khấu trừ riêng, thường cao hơn hoặc tính theo % giá trị bộ phận/tổn thất.
- Kinh nghiệm chọn mức khấu trừ bảo hiểm ô tô: Các công ty bảo hiểm lớn như Bảo Việt, PVI, PTI, MIC, Liberty thường có nhiều lựa chọn mức khấu trừ. Hãy cân nhắc tần suất sử dụng xe, kinh nghiệm lái xe và khả năng tài chính để chọn mức phù hợp. Xe hay đi tỉnh, đi vào khu vực phức tạp có thể cân nhắc mức khấu trừ thấp hơn.
Bảo hiểm Tài sản (Nhà cửa, Doanh nghiệp)
- Mức khấu trừ trong bảo hiểm cháy nổ: Đối với bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, mức khấu trừ có thể được quy định theo luật. Với bảo hiểm cháy nổ tự nguyện và bảo hiểm mọi rủi ro tài sản, mức khấu trừ thường được thỏa thuận dựa trên giá trị tài sản và mức độ rủi ro.
- Lưu ý khi thỏa thuận mức khấu trừ cho tài sản giá trị lớn: Với các nhà xưởng, tòa nhà văn phòng, mức khấu trừ có thể là một con số đáng kể hoặc theo tỷ lệ %. Doanh nghiệp cần đánh giá kỹ khả năng chịu đựng tổn thất ban đầu này.
Bảo hiểm Sức khỏe (do công ty phi nhân thọ cung cấp)
Nhiều công ty bảo hiểm phi nhân thọ như VBI, BIC, Bảo Việt Insurance, PVI Insurance cung cấp các gói bảo hiểm sức khỏe tự nguyện.
- Mức khấu trừ cho chi phí khám ngoại trú, nội trú: Một số gói có thể áp dụng mức khấu trừ cho mỗi lần khám hoặc mỗi đợt điều trị. Ví dụ, 500.000 VNĐ cho mỗi lần khám ngoại trú, hoặc 2.000.000 VNĐ cho mỗi đợt điều trị nội trú.
- So sánh quyền lợi: Các gói có mức khấu trừ thường có phí thấp hơn so với các gói không có hoặc có đồng chi trả. Mức khấu trừ trong bảo hiểm sức khỏe phi nhân thọ giúp sản phẩm linh hoạt hơn, khác biệt với cơ chế của bảo hiểm y tế nhà nước, cho phép người dùng lựa chọn phạm vi bảo vệ phù hợp hơn với nhu cầu chăm sóc y tế cao cấp.
Bảo hiểm Du lịch
Trong bảo hiểm du lịch, mức khấu trừ có thể áp dụng cho các chi phí y tế phát sinh ở nước ngoài, chi phí hủy chuyến, hoặc thất lạc hành lý. Mức này thường là một số tiền cố định nhỏ.
Ưu và nhược điểm của việc chọn mức khấu trừ cao hoặc thấp
Việc lựa chọn mức khấu trừ là một quyết định tài chính cá nhân, phản ánh mức độ “tự bảo hiểm” mà bạn sẵn sàng chấp nhận.
Chọn mức khấu trừ cao:
Ưu điểm:
- Phí bảo hiểm ban đầu thấp hơn đáng kể: Đây là lợi ích rõ ràng nhất.
Nhược điểm:
- Phải tự chi trả nhiều hơn khi có tổn thất: Nếu bạn thường xuyên gặp các sự cố nhỏ, tổng số tiền bạn tự bỏ ra có thể sẽ lớn.
Chọn mức khấu trừ thấp:
Ưu điểm:
- Được công ty bảo hiểm chi trả nhiều hơn khi có sự cố: Giảm gánh nặng tài chính cho bạn khi không may gặp rủi ro.
Nhược điểm:
- Phí bảo hiểm ban đầu cao hơn: Bạn phải trả nhiều tiền hơn khi mua bảo hiểm.
Ai nên chọn mức khấu trừ nào?
Nên chọn mức khấu trừ CAO nếu:
- Bạn có khả năng tài chính tốt, sẵn sàng tự chi trả cho các tổn thất nhỏ.
- Lịch sử lái xe/sử dụng tài sản của bạn ít gặp sự cố.
- Bạn muốn tiết kiệm tối đa phí bảo hiểm ban đầu.
Nên chọn mức khấu trừ THẤP nếu:
- Bạn muốn sự an tâm tối đa và hạn chế tối thiểu số tiền phải tự bỏ ra khi có sự cố.
- Tài sản của bạn có nguy cơ rủi ro cao hoặc bạn thường xuyên sử dụng (ví dụ: xe chạy dịch vụ).
- Khả năng tài chính của bạn eo hẹp hơn cho những chi phí bất ngờ.
Bí quyết đàm phán và lựa chọn mức khấu trừ thông minh với công ty bảo hiểm phi nhân thọ
- Đánh giá lịch sử tổn thất và khả năng tài chính: Xem lại trong vài năm qua bạn có thường xuyên yêu cầu bồi thường không và mỗi lần chi phí khoảng bao nhiêu. Bạn có sẵn sàng chi trả bao nhiêu nếu có sự cố?
- So sánh báo giá từ nhiều công ty: Đừng ngần ngại yêu cầu báo giá từ nhiều công ty bảo hiểm khác nhau (ví dụ: Bảo Minh, VNI, Chubb, Tokio Marine, Fubon, MSIG…) cho cùng một loại sản phẩm với các tùy chọn mức khấu trừ khác nhau.
- Đọc kỹ điều khoản hợp đồng: Hãy chắc chắn bạn hiểu rõ mức khấu trừ áp dụng cho những trường hợp nào, có loại trừ nào không, và có mức khấu trừ riêng cho các rủi ro đặc biệt hay không.
- Hỏi rõ tư vấn viên: Chuyên viên tư vấn bảo hiểm có trách nhiệm giải thích rõ cho bạn về các tùy chọn mức khấu trừ và giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.
Mức khấu trừ và quy trình yêu cầu bồi thường bảo hiểm phi nhân thọ
Khi nào nên thông báo tổn thất và yêu cầu bồi thường?
Nếu ước tính chi phí sửa chữa/khắc phục tổn thất cao hơn đáng kể so với mức khấu trừ, bạn nên thông báo ngay cho công ty bảo hiểm để được hướng dẫn làm thủ tục yêu cầu bồi thường. Nếu thấp hơn, bạn có thể cân nhắc tự xử lý để tránh ảnh hưởng đến lịch sử bồi thường (có thể làm tăng phí tái tục ở một số trường hợp).
Vai trò của mức khấu trừ trong việc xác định số tiền được bồi thường cuối cùng
Sau khi giám định tổn thất và xác định chi phí hợp lệ thuộc phạm vi bảo hiểm, công ty bảo hiểm sẽ trừ đi phần mức khấu trừ đã thỏa thuận trong hợp đồng trước khi chi trả số tiền còn lại cho bạn.
Mức khấu trừ – Hiểu để chủ động bảo vệ tài sản và sức khỏe
Mức khấu trừ là một phần không thể thiếu trong hầu hết các hợp đồng bảo hiểm phi nhân thọ. Hiểu rõ về nó không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí mua bảo hiểm mà còn giúp bạn chủ động hơn trong việc quản lý rủi ro và bảo vệ tài sản, sức khỏe của mình một cách hiệu quả nhất. Đừng ngần ngại đặt câu hỏi cho nhà cung cấp bảo hiểm để chọn được sản phẩm với mức khấu trừ thực sự phù hợp với bạn.
Câu hỏi thường gặp về Mức khấu trừ Bảo hiểm Phi Nhân Thọ
Câu 1 : Nếu thiệt hại của tôi thấp hơn mức khấu trừ bảo hiểm xe ô tô, tôi có được bồi thường không?
Trả lời: Không. Nếu thiệt hại thấp hơn mức khấu trừ đã quy định trong hợp đồng, bạn sẽ tự chi trả toàn bộ chi phí đó. Công ty bảo hiểm chỉ bồi thường cho phần thiệt hại vượt quá mức khấu trừ.
Câu 2 : Mức khấu trừ trong bảo hiểm cháy nổ nhà chung cư được tính như thế nào?
Trả lời: Mức khấu trừ trong bảo hiểm cháy nổ nhà chung cư có thể được quy định theo một số tiền cố định cho mỗi căn hộ hoặc theo một tỷ lệ phần trăm (%) trên tổng giá trị tài sản của tòa nhà hoặc phần diện tích chung, tùy thuộc vào thỏa thuận trong hợp đồng. Bạn cần xem kỹ hợp đồng hoặc hỏi ban quản lý/công ty bảo hiểm để biết chi tiết.
Câu 3 : Có thể thay đổi mức khấu trừ trong hợp đồng bảo hiểm sức khỏe phi nhân thọ khi đang còn hiệu lực không?
Trả lời: Thông thường, việc thay đổi mức khấu trừ (tăng hoặc giảm) chỉ có thể được thực hiện vào thời điểm tái tục hợp đồng hàng năm. Việc thay đổi giữa kỳ hợp đồng là rất hiếm và phụ thuộc vào chính sách cụ thể của từng công ty bảo hiểm.
Câu 4 : Công ty bảo hiểm phi nhân thọ nào có chính sách mức khấu trừ tốt nhất cho xe ô tô hiện nay?
Trả lời: Không có câu trả lời duy nhất cho “tốt nhất” vì nó phụ thuộc vào nhu cầu cá nhân, loại xe, và khả năng tài chính của bạn. Một số công ty có thể cung cấp mức phí cạnh tranh hơn với mức khấu trừ cao, trong khi công ty khác lại có ưu đãi cho mức khấu trừ thấp hoặc cung cấp tùy chọn miễn khấu trừ. Cách tốt nhất là bạn nên so sánh báo giá và điều khoản từ vài công ty bảo hiểm uy tín (như Bảo Việt, PVI, PTI, MIC, Liberty, VBI, BIC…) để tìm ra lựa chọn phù hợp nhất với mình.

Tôi xây dựng blog này để chia sẻ những kiến thức thực tế về bảo hiểm ô tô, tài sản, hàng hóa, xây dựng và du lịch – những kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết qua gần 10 năm (25/10/2015 – …./…/…) trong ngành. Đây cũng là cách để tôi học hỏi và hoàn thiện bản thân qua từng bài viết. Hy vọng những chia sẻ này sẽ mang lại nhiều giá trị hữu ích cho bạn.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về bảo hiểm hoặc cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại liên hệ với tôi qua:
📧 Email: thetan1992@gmail.com / tannt@mic.vn📱 Số điện thoại/Zalo: 0902 642 058